Τῆς ἁγίας Ἑλένης μητρὸς τοῦ Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου - Εὐαγγελία Παπαχρήστου-Πάνου

Τῆς ἁγίας Ἑλένης μητρὸς τοῦ Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου

Ἡ ἁγία Ἑλένη ἡ σύζυγος Κωνσταντίου τοῦ Α', τοῦ Χλωροῦ. 

Τοῦ Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου ἡ Μάνα, 

τοῦ γενναίου αὐτοκράτορα πού ἔχτισε

τή βασιλίδα Πόλη, τήν κραταίωσε

ἐναρμονίζοντας τούς άκατάλυτους ρυθμούς

στῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ τά νικητήρια.

Τήν ἑλληνίδα Πόλη πού ὀνειρεύεται τή δόξα της, 

νά σιγοπερπατεῖ κρυμμένη στά μνημεία της

ἐλπίζοντας στό δυνατό καί στό ἀδύνατο, 

ση σάλπιγγα τοῦ ἀρχαγγέλου πού κομίζει ἄτρωτη

τή θεϊκή ρομφαία.

Αὐτός ὁ γιός λοιπόν ἀπέθανε τήν 21ην Μαΐου, 

ἀφοῦ ἀξιώθηκε Βαπτίσματος ἁγίου, ὁμολογώντας:

«Τώρα γνωρίζω τήν μακαριότητα, ἄξιος ἀθάνατης 

ζωῆς ὑπάρχω λυτρωμένος». Κι ἡ Μητέρα του, ἡ ταπεινή

αὐτοκράτειρα πορεύεται χωρίς σπαθί ἀσθμαίνουσα

πρός τού ἁγίους Τόπους. Βρίσκει κι ὑψώνει τήν Σταυρό!

Κι ἡ μακαρία ὑψώνεται στή μνήμη τῶν ἁγίων, πού ἀγάπησαν 

Ἰησοῦν Ἐσταυρωμένον. Τίμιο Ξύλο, θείας καταλαγῆς, 

τό ἄλγος τῆς ζωῆς στό στερεό σου κράσπεδο ἀποθέτουμε. 

Μνημόσυνο αἰώνιο ἡ μορφή σου, ἁγία Ἑλένη, ἀγρυπνεῖ

κι ἔχει δεξιά σου τό Σταυρό καί τόν μεγάλο γιό σου.

Μνῆμες πού ξαναζοῦν στίς γιορτινές ἡμέρες κι ὁ καιρός

πού ντύνεται τήν ἔνδοξη χλαμύδα σας στό λυκαυγές 

καινούργιου κόσμου πού σαλεύει ἀνήσυχος. 

 
Εὐαγγελία Παπαχρήστου-Πάνου

Πηγή: Ἐπί τά ὄρη τῶν ἀρωμάτων, Ποιητικό συναξάρι, Εὐαγγελία Παπαχρήστου-Πάνου, «Ἀκρίτας», σελ. 71.   

Λυδίας τῆς Πορφυροπώλιδος - Εὐαγγελία Παπαχρήστου-Πάνου

Λυδίας τῆς Πορφυροπώλιδος

Λυδία, τῆς πορφυρᾶς μετάξης ἡ θεραπαινίς.

Ἡ τήν φιλοξενία τοῦ Παύλου ἀναλαβοῦσα. 

Ἡ Κυρία, ἡ ἀνοίξασα τόν κάλυκα τῆς θαλπωρῆς, 

γιά νά περάσει ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ στή γῆ τῶν Εὐρωπαίων. 

Πορφυροῦν τριαντάφυλλο ὁ Λόγος κυλάει στά κρυστάλλινα 

νερά τοῦ Ζυγάκτου κι ἡ Λυδία χριστιανή καταγράφεται. 

Τό Δωδεκάθεο τοῦ Ὀλύμπου κρημνίζεται στῶν Μακεδόνων 

τή στερεά γῆ, ὅπου στηρίζεται ἡ γῆ τῶν Ἰβήρων.

Κι ὁ θεσπέσιος τοῦ Αἰγαίου ὁ βόγγος ὥς τά κράσπεδα φτάνει

συμμαχώντας στόν ὕμνο τῆς καινούργιας θρησκείας.

Παλμός στόν ὑδάτινο ὄγκο, τραγούδι ἀλμυρό τῆς θαλάσσης

νά ὑψώνεται στίς πλαγιές τῶν βουνῶν τῆς Εὐρώπης

μεταλλάσσοντας τήν ὑπερφίαλη γνώση σέ λόγο ὑπέρβασης. 

Τόν ἦχο τόν πρωτάκουστο τόν ἅρπαξαν οἱ ἄνεμοι

πάνω ἀπ' τή στέππα τοῦ βορρᾶ σκορπίζοντας

τή γλυκυτάτη του μολπή ἕως τούς παγετῶνες.

Νικημένες οἱ ἀτέλειωτες νύχτες χειμώνων μακρόσυρτων

νά φέγγει κερί καθαρό στά χέρια εὐλαβῶν ἱερέων, 

κι ὁ λόγος ψαλμός καί κοντάκιο. 

Μέσα στό χιόνι ὁ σπόρος τοῦ Λόγου ἀκμάζει. 

Ποταμοί τῆς γηρασμένης Ἠπείρου παφλάζουν στό ἄκουσμα

τοῦ καινούργιου ὁράματος, πού διαπερνᾶ τούς σκληρούς

παγετῶνες τῶν βορείων γειτόνων.

Ὀροσειρές χιονισμένες σκιρτοῦν καί κομίζουν μηνύματα. 

Ξυπνοῦν χαραυγές πού ροδίζουν πάνω ἀπό χιόνια αἰώνων.

Κι οἱ λαοί τῆς Εὐρώπης ἐξέρχονται ἔκθαμβοι ἔξω ἀπό 

δώματα, κάτω ἀφήνοντας πελέκεις καί ἔχθρες, 

ὥσπου κάποτε ἀντιστρόφως ἐπρόβαλε ὁ φανατισμένος ἀχός

τῆς ἱερᾶς τοῦ Μεσαίωνα ἐξέτασης. Ὅμως ὁ Λόγος σεισμός, 

πού ἀνατρέπει τή λογική τῶν σπηλαίων, τῶν ἀριθμῶν τήν 

σαφήνεια, τοῦ ὀρθολογισμοῦ τήν ἐγκόσμια ἀσφάλεια. 

Κι ὁ ἥλιος μεσούρανος ἢ πλαγιασμένος νά λειώνει τούς πάγους, 

καθώς μέ τό λόγο τοῦ Παύλου συμπλέει 

τῶν Ἑλλήνων ὁ πάνσεπτος λόγος. Τό ἔλλογο ἄκουσμα ἐνδύει τό 

ὑπέρλογο θαῦμα κι ὁ Ἰησοῦ καθορᾶται ὡς ὁ ἄφθιτος φθόγγος.

Καί ὁ ἦχος θραύει τήν κρούστα τῆς ἄγνοιας ἕως ὅτου ἠχῆσαν

τῆς Ὀρθοδοξίας τά σήμαντρα στοῦ Βυζαντίου τήν ἔνδοξη 

Πόλη!

Εὐαγγελία Παπαχρήστου-Πάνου

Πηγή: Ἐπί τά ὄρη τῶν ἀρωμάτων, Ποιητικό συναξάρι, Εὐαγγελία Παπαχρήστου-Πάνου, «Ἀκρίτας», σελ. 69-70.   

Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας - Εὐαγγελία Παπαχρήστου-Πάνου

Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας 

Σήμερον ἡ βροντή τ' οὐρανοῦ τή Μαρία ἀπ' τά νύχια τοῦ Δαίμονος ἅρπαξε.

Ὡς πτηνόν πληγωμένον τή θωπεία τῆς χάριτος δέχεται καί, 

ὡς νέος Ἀρίων, τοῦ Ἰορδάνη τό «ἀκάθεκτο ρεῦμα» ἱππεύουσα, 

εἰς ἀκροτάτην φυγήν τήν ψυχή της ἐκδίδει. 

Πορεύεται στήν ἄγονη γῆ τεμαχίζουσα τά δίχτυα τοῦ κόσμου. 

Καί τήν δρόσο τοῦ Λόγου ἀρδεύει, Ρόδο πού φύτρωσε, 

ὡς μίσχος ἁγιοτάτης ρίζας, ἐκεῖ εἰς τήν ἔρημον.

Οἱ πατοῦσες της, πτηνοῦ ὠδικοῦ, μελωδοῦν φτερωμένες, 

καθώς άνεβαίνουν πρός ὑπέργεια δώματα. 

Στίς ἄδολες νύχτες τοῦ θεσπέσιου δέους ἡ κόρη ἀφήνει

τόν βαρύ κονιορτό τοῦ ἐγκόσμιου πάθους, καί στίς γοῦρνες 

τῶν βράχων συνάζει τό δάκρυ, ἡ Μαρία, στενάζουσα. Ἐλευκάνθη

ἁρπαγμένη στά φτερά τῶν ἀγγέλων. Λουσμένη στή μέθη

τῆς ἱερῆς ἐπισκίασης στό σκληρότατον ἄθλημα ἡ λεπτή

ἀηδόνα, πού νείρεται γιά νά βρεῖ τήν ἀρχή της. Βιώνοντας

τῶν πάντων τήν πλήρη ἀπάρνηση, τῶν ἐραστῶν τίς ὀπτασίες

κατάφορτες τροφές καί ἐνδύματα διώχνει καί τρέχει γυμνή, 

ἡ Μαρία, τῆς δορκάδος ταχύτερη, στήν ἀσύνορη ἔκταση.

Ἡ στιλπνότης τοῦ δέρματος προβάλλει ἐξαίσια κάτω 

ἀπ' τόν ἥλιο καί κάτω άπ' τῆς σελήνης τό ἀχώριστο φέγγος.

Πῶς λάμπει, Θεέ μου, ὡς ὀπώρα γλυκύτατη, ἡ γυμνότης 

τοῦ παρθένειου κάλλους της. Στήν ἄγρια νύχτα τό κορμί της 

ἀντιφεγγίζει τό «ἄκτιστον φῶς» καί στή μόνωση

κοινωνεῖ τό φιλί τοῦ Νυμφίου ἡ λάμπουσα νύμφη τῆς ἄσκησης,

Τριάντα χρόνια ἡ Μαρία τήν κλίμακα ψαύει κι ἀνέρχεται

κατακτῶσα τή θέωση. Ὥσπου μέ τά νύχια τοῦ λέοντος 

ὁ πατήρ Ζωσιμᾶς τή σκιά της ἀπόθεσε σέ ἀπέριττον τάφο. 

Εὐαγγελία Παπαχρήστου-Πάνου

Πηγή: Ἐπί τά ὄρη τῶν ἀρωμάτων, Ποιητικό συναξάρι, Εὐαγγελία Παπαχρήστου-Πάνου, «Ἀκρίτας», σελ. 49.